انکودر چیست ؟

انکودر چیست؟

در بسیاری از سیستم ها و دستگاه ها، یکسری حرکت به صورت دقیق و پیوسته تکرار می شوند و مجموعه ای از عملکرد دستگاه یا سیستم را تشکیل می دهند.

قطعه ای به نام انکودر(به معنی رمزگذار در فارسی) در موقعیت یابی و مشخص کردن میزان جابه جایی قطعات مکانیکی این سیستم ها و دستگاه ها استفاده می شود.

انکودر نوع خاصی از سنسور است که اطلاعات موقعیت را گرفته و به تجهیزات دیگر منتقل می کند. این حسگرها اطلاعات لازم جهت کنترل دقیق سرعت دستگاه را فراهم می کنند.

کارکرد این قطعه به این شکل است که با چرخش شفت در خروجی، پالس ایجاد می کند. این قطعه به محور چرخ دنده یا موتور وصل می شود و میزان چرخش را اندازه گیری می کند و با اندازه گیری میزان چرخش جا به جایی، سرعت، شتاب، یا زاویه چرخشی را  می توان تعیین کرد.

انواع انکودر:

۱- انواع انکودر از لحاظ عملکرد و ظاهر

چرخشی:

نام دیگر این قطعه، دوار یا شفت انکودر است. این حسگرها موقعیت یا سرعت زاویه ای و جهت چرخش را به سیگنال دیجیتال یا آنالوگ تبدیل می کند. این مدل از حسگرها به دو دسته شفت دار یا هالوشفت تقسیم می شوند.

 خطی:

مدل های خطی یا خط کش ها، ابتدا مقیاس را می خواند و سپس آن را به سیگنال آنالوگ یا دیجیتال تبدیل کرده و توسط یک کنترل کننده رمزگشایی می شوند. مدل خطی یا خط کش ها شامل دسته بندی نوری، القایی، مغناطیسی، خازنی و جریان گردابی است.

۲- انواع انکودر از نظر نوع عملکرد:

 نسبی:

یک گیرنده و فرستنده مادون قرمز در دو طرف چرخ شیاردار قرار می گیرد. به این نکته نیز دقت داشته باشید که دقت انکودر با تعداد این شیارها رابطه مستقیم دارند . یعنی برای افزایش قدرت این قطعه باید تعداد شیارهای آن بیشتر باشد .

 افزایشی:

در مدل افزایشی از دو فرستنده و گیرنده مادون قرمز در دو طرف چرخ شیاردار، با یک فاصله مشخص، استفاده می شود. بنابراین با چرخش چرخ، دو پالس خروجی خواهیم داشت، که با یکدیگر اختلاف فاز دارند و براساس آن می توان جهت چرخش را نیز مشخص نمود.

 مطلق:

این مدل حس گرها دارای یک صفحه بسیار شفاف میباشند که قسمت هایی از این صفحه سیاه شده است .
در این سنسور از چندین فرستنده وگیرنده استفاده می شود. در هر لحظه تعدادی از این گیرنده ها صفر و برخی یک را نشان می دهد، بدین ترتیب یک عدد باینری تولید می کند که زاویه بین صفر تا ۳۶۰ درجه را می توان محاسبه کرد. در نتیجه این نوع انکودر علاوه بر میزان جابجایی، موقعیت را نیز به شما می دهد.

سیمی:

اساس کار این قطعه مانند انکودرهای نسبی است با این تفاوت که به جای صفحه شیار دار از نوار یا (Tape) استفاده می شود. از جمله پرکاربردترین مکان برای استفاده از انکودر، جرثقیل ها هستند.

۳- انواع انکودر از نظر ساختار داخلی

نوری:

این حسگرها دقیق ترین نوع انکودرها هستند. خیلی مهم است که انکودر مذکور حفاظت های اضافی برای جلوگیری از آلودگی ناشی از گرد و غبار ، لرزش و سایر شرایط رایج صنعتی را داشته باشد.

مغناطیسی:

انکودرهای مغناطیسی از انکودرهای نوری مقاوم ترند و اغلب در محیط های در معرض آلودگی، بخار، لرزش و سایر انواع تداخل های محیطی استفاده می شوند ولی قدرت تفکیک(Resolution) یا دقت انکودرهای نوری را ندارند.( دقت و قدرت تفکیک انکودرهای نوری بالاتر است.)

خازنی:

این انکودرها از نظر نیرومندی مانند مدل های مغناطیسی هستند ولی قدرت تفکیک پذیری حسگرهای نوری از حسگرهای خازنی بالاتر است. انکودرهای خازنی قابلیت تشخیص حرکت و تبدیل آن به سیگنال های استاندارد را، دارا هستند. این حسگرها نسبت به دو مدل قبلی ( نوری و مغناطیسی) تازه وارد دنیای صنعت شده اند.

چرخ دار:

نام دیگر این انکودرها، انکودر کالسکه‌ای و ویل انکودر (wheel encoder) است.این نوع از حسگرها، بسته به محلی که مورد استفاده قرار می‌گیرند، دارای یک یا دو چرخ هستند. انکودر چرخ دار، طول یا سرعت جسم کالا یا محصولی که به طور پیوسته در حال حرکت است را، بررسی میکند. به طور نمونه استفاده این انکودرها در اندازه‌گیری طول مواردی نظیر کاغذ، پارچه، پلاستیک و … در محیط‌هایی نظیر خطوط تولید است.

کاربرد انکودر :

انکودر ها معمولا در قسمتی نصب می شوند که بتوانند از خروجی، فیدبک را برای کنترلر ارسال کنند. انکودرها پارارمترهایی چون سرعت، موقعیت، زاویه، جهت حرکت شفت، شمارش، ماشین های چاپ، الکتروموتورها، آسانسورها، رباط های صنعتی و ماشین های صنعتی را مشخص میکنند.

در صنعت خودرو از انکودرها استفاده می شود زیرا ممکن است حسگرهای حرکت مکانیکی برای کنترل سرعت استفاده شوند.

انکودر ها در صنعت و استفاده های پزشکی نیز تاثییر گذار است و کاربرد های فراوانی دارد .

برای مثال در ماشین های بسته بندی و دستگاه های برچسب زن و در پزشکی برای کنترل حرکت های میکروسکپی مورد استفاده قرار میگیرد .

مزایای انکودر:

• بسیار قابل اعتماد و دقیق
• وضوح بالای انکودر
• الکترونیک یکپارچه
• فناوری نوری
• اندازه جمع و جور

معایب انکودر:

• تداخل مغناطیسی یا رادیویی (انکودرهای مغناطیسی)
• تداخل منبع نور مستقیم (انکودرهای نوری)
• در معرض آلودگی هایی مثل خاک، روغن و گرد و غبار که قرار می‌گیرد باعث بروز مشکل در عملکرد آن می‌شود

انکودرها در جت پرینتر:

این قطعه در جت پرینترها از تغییر اندازه یا سایز چاپ بر روی محصولات جلوگیری می کند.
شما به کمک این قطعه میتوانید یک چاپ یکسان با سرعت دست متفاوت داشته باشید . در اصل انکودر در جت پرینتر وظیفه کنترل سرعت را دارد.

نحوه کار شفت انکودرها:

هنگام کار، شفت باید بچرخد به همین دلیل به وسیله یک اورینگ یا تسمه به غلطک های پرینتر پرتابل وصل می شوند. این اورینگ ها در زمان حرکت کردن غلطک های تاریخزن پرتابل نیز باید حرکت نماید.با حرکت این غلطکها و انکودر، پالس یا اندازه سرعت حرکت تاریخزن که دائما در حال افزایش و کاهش می باشد را، به دستگاه تاریخ زن دستی انتقال میدهد.

بدنه این انکودر فلزی و در برابر شرایط محیطی مختلف مقاوم است.

آرین بهرنگ سیاه قلم ارائه دهنده جت پرینترهای دستی و اتوماتیک، آماده خدمت رسانی به تولیدکنندگان گرامی میباشد. جت پرینترهای دستی انکودردار آرین بهرنگ، جهت استفاده در کاربردها و صنایع مختلف برای سهولت کار شما آماده ارائه می باشند.